Gemeentelijke belastingen zijn opgedeeld in verschillende belastingen en zijn van invloed op de WOZ waarde. Denk dan onder meer aan de onroerendezaakbelasting (OZB), hondenbelasting, rioolheffing, precariobelasting en de afvalstoffenheffing. Afvalstoffenheffing is ook een belastingvorm die alle huishoudens moeten betalen. Hoeveel afvalstoffenheffing je betaalt, hangt af van de gemeente waarin je woont en hoe de huisvuilverwerking daar is geregeld. Gemiddeld betalen inwoners in Nederland 305 euro aan afvalstoffenheffing.
De verschillen tussen gemeenten onderling zijn groot. In 2023 betaal je in Almere, Nijmegen, Den Haag, Groningen, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven, Tilburg en Amsterdam meer voor je lokale woonlasten. Breda voert in tegenstelling tot de andere gemeenten juist een lastenverlaging door. Uit onderzoek blijkt dat de onroerendezaakbelasting (OZB) en afvalstoffenheffing in het merendeel van deze gemeenten duurder worden. Utrecht spant de kroon met een verhoging van 21%.
Gemeenten gebruiken de afvalstoffenheffing om de inzameling van huisvuil te bekostigen. De basis voor de heffing ligt in artikel 15.33 van de Wet milieubeheer. De heffing mag niet meer dan kostendekkend zijn.
De inkomsten van de afvalstoffenheffing gebruikt de gemeente om huisvuil op te halen, af te voeren en te verwerken. Of de bewoners van een huis nu wel of geen afval aan straat zetten, maakt niet uit: elk huishouden is verplicht om deze gemeentelijke belasting te betalen. Zodra je een woning in gebruik neemt, wordt de heffing berekend aan de hand van de grootte van een huishouden. Er twee verschillende tarieven. Een éénpersoonshuishouden betaalt een ander tarief dan een meerpersoonshuishouden.
De afvalstoffenheffing wordt op verschillende manieren berekend. Zo kan de grootte van een huishouden meespelen als het om de hoogte van de afvalstoffenheffing gaat. Hoe groter het huishouden des te meer afvalstoffenheffing er betaald moet worden. Gemeenten kunnen er ook voor kiezen om de hoeveelheid afval per huishouden te belasten. Een huishouden dat vaker de kliko buitenzet, moet in 2022 dan meer betalen. Deze berekening van lokale heffingen heet Diftar. Diftar is de afkorting voor gedifferentieerde tarieven.
Diftar houdt in dat de afvalstoffenheffing voor huishoudens afhangt van de hoeveelheid huisvuil dat wordt aangeboden. In gemeenten als Aalten, Oldenbroek, Goes en Oldenzaal wordt op basis van deze methode gewerkt. Dat betekent dat inwoners een vast basisbedrag betalen en daar bovenop een variabel tarief per leging van de container. Gemeenten waar de afvalinzameling is uitbesteed aan een middelgroot afvalbedrijf voeren vaker Diftar in.
Huishoudens die naast de basisset containers een extra container gebruiken voor de afvoer van afvalstoffen betalen hiervoor extra lokale heffingen. Bedrijven waarvan de gemeentelijke vuilophaaldienst hun bedrijfsafval ophaalt, betalen hiervoor ook in 2023 geen afvalstoffenheffing maar reinigingsrechten.