Waarom stijgen de zorgkosten?

Nederland kent de afgelopen 60 jaar een forse stijgende lijn in de zorgkosten. De stijging van de zorgkosten ligt jaarlijks zelfs hoger dat de jaarlijkse stijging van het bruto binnenlands product (BBP). 

Een doorsnee gezin betaalt bijna een kwart van het inkomen aan de zorg. Ook komend jaar (2016) gaat de Nederlandse bevolking weer meer betalen voor de zorg. Maar wat zijn de oorzaken dat de zorgkosten in Nederland maar blijven stijgen? Er is namelijk niet één boosdoener aan te wijzen, maar er zijn meerdere factoren die bijdragen aan de verhoging van deze zorgkosten. De belangrijkste redenen voor u op een rij.

1. Vergrijzing

Ouderen vragen meer zorg en in Nederland stijgt de vergrijzing. Een vergrijzende samenleving leidt daardoor tot hogere zorgkosten en tot een verdere tweedeling. De gemiddelde jaarlijkse zorgkosten van een 85 jarige liggen ongeveer 10 keer zo hoog als die van een 35 jarigen 2040 dragen 65 plussers namelijk voor circa 60% bij in de totale zorgkosten. Echter is dit nog maar een deel (ca. 1% ) van de totale stijging.

2. Nieuwe technologie

De medische wereld boekt vooruitgang, waardoor steeds meer mensen kunnen worden geholpen en genezen. Deze nieuwe technologieën zijn duur, maar vaak goedkoper dan de oude alternatief. Ziekten waar men vroeger aan overleed, zijn nu goed te behandelen met nieuwe medicijnen en dure behandelmethodes. Door de toenemende technische mogelijkheden leven we langer, maar stijgen de kosten ook weer. Daarnaast kunnen we steeds meer ziektes opsporen, en die vragen vervolgens om behandeling.

3. Toename van chronisch zieken

Veel ziekten waar men niet meer aan overlijdt, zijn niet per se genezen maar chronisch geworden. Ook komen sommige van deze ziekten, zoals suikerziekte en de longaandoening COPD, door een bepaalde levensstijl op steeds jongere leeftijd voor. Daar zijn vaak wel langdurige, zelfs levenslange, behandelingen voor nodig. Dit brengt een leven lang kosten met zich mee.

4. Zorggebruik neemt toe

Een toenemend aantal mensen maakt gebruik van zorg. We gaan steeds vaker naar de huisarts, het ziekenhuis en de geestelijke gezondheidszorg. Ook al blijkt dat een deel van alle huisartsbezoeken onnodig is, en spoedeisende hulp is lang niet altijd daadwerkelijk spoedeisend.

5. Hogere eisen

We gebruiken niet alleen vaker zorg, we stellen er ook steeds hogere eisen aan. We willen minder ongemak. Voorbeeld: patiënten willen tegenwoordig uitgebreid geïnformeerd worden over de risico’s van een behandeling. Of mensen willen in een verpleeghuis niet meer met anderen op één kamer slapen. Veranderingen die de zorg duurder maken.

6. Meer begeleiding

Nederland investeerde in de afgelopen decennia steeds meer in de begeleiding van mensen die moeilijk mee kunnen komen in de maatschappij, zoals ouderen en mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Ook deze extra zorg en extra kwaliteit is niet gratis.

Gevolgen en maatregelen

Indien de trend van de afgelopen tien jaar wordt voortgezet stijgen de zorgkosten van circa 12% naar 31% van het BBP in 2040. Meer dan een verdubbeling. De zorg is een ingewikkelde kwestie en voor de overheid is de stijging van de zorgkosten een groot vraagstuk. De kosten van de medicijnen en technologie, de kwaliteitseisen van de zorgverleners, afspraken van verzekeraars en zorgverleners en alle bijbehorende administratie behoren allemaal tot het zorgbeleid. Op al deze fronten moet er toezicht gehouden worden om zodoende tot een beter zorgbeleid te komen. Dit wordt een steeds grotere zorg, want wat er uitgegeven wordt aan de zorg, beperkt bijvoorbeeld de ontwikkelingen voor onderwijs.

Ontwikkelingen in de toekomst

Er zijn verschillende alternatieven die de zorgkosten kunnen dekken: de belastingen en premies verhogen, de kwaliteit verbeteren, strengere eisen aan de zorg stellen of de hoeveelheid zorg verminderen. Kortom een belangrijk vraagstuk waar zowel de overheid als bewoners van Nederland een dialoog over moeten voeren.  De rijksoverheid heeft hier een brochure De zorg, hoeveel extra is het ons waard? opgesteld. Hier worden alle argumenten over de stijging in de zorg besproken.

In februari van dit jaar (2015) kwam Minister Schippers met een alternatief pakket maatregelen, waarmee langs de weg van kwaliteitsverbetering een aanzienlijk besparing op de zorgkosten kan worden gerealiseerd.

Bronnen: Rijksoverheid, ZilverenKruis,nl. NU.nl