Tweede-Kamermeerderheid wil rem op winsten

Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer vindt dat de overheid in moet grijpen in de stijgende winsten die energiebedrijven maken. Dat blijkt uit een inventarisatie van Het Financieele Dagblad naar aanleiding van de halfjaarcijfers van Nuon en Essent. De energiewoordvoerders van CDA, PVDA, Groenlinks en SP vinden het onacceptabel dat de winsten van energiebedrijven zo sterk stijgen. Over wat er aan moet gebeuren, zijn ze minder eensgezind.In het eerste halfjaar van 2006 hebben Nuon en Essent, de twee grootste energiebedrijven van Nederland, meer verdiend dan in heel 2003, het laatste jaar voor de volledige liberalisering van de energiemarkt. Sinds die tijd is de energierekening van een gemiddeld huishouden met eenderde gestegen.De lezing van de energiebedrijven, dat zij door stijgende kosten voor grondstoffen de prijs moeten verhogen, is maar ten dele waar, zo blijkt in de krant. Bij Essent groeide de omzet 18%, dat is 2% meer dan de kosten van inkoop van energie en grondstoffen. Bij Nuon is dat verschil nog groter. De verkopen werden met 25% opgevoerd, bijna anderhalf keer zo veel als de inkoopkosten stegen. Beide energiebedrijven houden per verdiende euro omzet elf cent nettowinst over."Het zijn nog steeds nutsbedrijven die volledig eigendom zijn van provincies en gemeenten", zegt Jos Hessels (CDA). "Ze zijn er niet om zichzelf te verrijken, maar om efficiënt en goedkoop energie te leveren aan burgers en bedrijven." Ferd Crone (PVDA) is het met Hessels eens. "Het geld moet terug naar de burger, dan wel via investeringen in meer duurzame energieproductie, dan wel via lagere tarieven."Crone is bang dat de energiebedrijven geld oppotten om straks de strijd met buitenlandse energiereuzen als EDF, Eon en RWE aan te gaan. "De strategie van energiebedrijven is erop gericht om alle geld op te potten. Het dure geld van onze burgers gaan ze vervolgens verpatsen in het buitenland", aldus Crone.Vendrik (Groenlinks) en Crone vinden dat de regering maatregelen moet nemen om de marktwerking te verbeteren. Daarnaast vraagt Crone zich af of het niet tijd wordt dat de DTE de winsten afroomt door verlaging van de nettarieven af te dwingen. SP-Kamerlid Ewout Irrgang gaat het verst. Hij wil maximumtarieven voor elektriciteit en gas invoeren. Irrgang vindt dat de hoge winsten van energiebedrijven niet uit te leggen zijn aan mensen die problemen hebben om de hoge energierekening te betalen.Alle partijen zijn het erover eens dat de door tariefstijgingen aangejaagde winstgroei demonstreert dat de markt voor gas en energie slecht werkt. VVD-er Paul de Krom vindt dat het aan de Europese Unie is om in te grijpen en bijvoorbeeld exportbarrières te slechten. Hij accepteert de imperfectie van de markt en is "mordicus tegen" Irrgangs voorstel voor een prijsplafond.Hessels is voor hard ingrijpen door de provincies en gemeenten, die de aandelen van Nuon en Essent in handen hebben. De grote Nuon-aandeelhouders Gelderland en Friesland zijn echter geen voorstander van een ingreep in de prijsstelling. "Met het dividend dat wij van Nuon ontvangen kunnen we iets voor onze burger betekenen", zeggen ze. Vendrik: "Ze hebben dollartekens in hun ogen."De provincie Noord-Brabant, grootaandeelhouder van Essent, wil de tarieven wel aankaarten op de volgende aandeelhoudersvergadering, zo laat gedeputeerde Onno Hoes weten. Hij wil er niet op vooruit lopen of en in hoeverre de directie daar gevolg aan geeft.Bron: Het Financieele Dagblad, 30 augustus, p.1/p.3