Topman IEA: ‘Bezitters variabele en dynamische energiecontract maak je op voor forse prijsstijging’

‌Topman Fatih Birol van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verwacht komende winter een flinke stijging van de energieprijzen. Hij denkt zelfs dat variabele tarieven zo erg de lucht in kunnen schieten, waardoor overheidssteun noodzakelijk is. Mensen met een variabel of dynamisch contract kunnen volgens de topman hun borst natmaken.

De tarieven van dynamische contracten zijn ook variabel, dus mensen met zo’n energiecontract lopen ook het risico om met forse stijgingen te maken te krijgen. “In de zomermaanden is het voorschotbedrag nog erg laag, maar wanneer er in de wintermaanden meer gas verbruikt wordt kan het voorschotbedrag verviervoudigen. Daar moet rekening mee gehouden worden”, verduidelijkt directeur Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond.
 

Birol’s zorgen zijn gebaseerd op de mogelijkheid van een strenge winter en het herstel van de Chinese economie waardoor de vraag naar vloeibaar gemaakt aardgas (lng) stijgt. Het IEA geldt als de belangrijkste adviseur van de geïndustrialiseerde landen op het gebied van energie. Ook andere belangrijke spelers op de energiemarkt waarschuwen dat Europa komende winter opnieuw met een energiecrisis te maken kan krijgen als het erg koud wordt en de concurrentie uit China sterk toeneemt.
 

Als er vanuit China meer vraag is naar lng, heeft dat direct invloed op de vraagprijs. De IEA-topman sluit niet uit dat er gastekorten ontstaan in Europa. “Als we met een strenge winter of toenemende concurrentie te maken krijgen, schieten de variabele tarieven de lucht in. Dat was vorig jaar goed zichtbaar. Nu zijn de tarieven nog gunstig, maar de situatie kan snel omslaan”, voegt Wolfert toe.

Een dynamisch energiecontract vraagt volgens de directeur van de consumentenorganisatie om constante aandacht en een goede financiële buffer: “Plotse prijsstijgingen door een groeiende marktvraag en temperatuurwisselingen kunnen voor een verdubbeling van de energierekening zorgen. Op zulke momenten snakken consumenten juist naar de zekerheid van een vast energiecontract.”

Birol hoopt dat overheden doorgaan om energiebesparingen door consumenten en bedrijven aan te moedigen. Tevens pleit de topman ervoor om versneld werk te maken van projecten voor duurzame energie. Hij vindt dat vergunningen voor duurzame energieprojecten bijvoorbeeld sneller afgegeven moeten worden.

Het aandeel dynamische energiecontracten op het geheel is nog beperkt, maar neemt wel toe. Van de miljoenen huishoudens in Nederland hebben er nu 178.000 een dynamisch contract. Dat is een derde meer dan in december vorig jaar, aldus cijfers van de Autoriteit Consument en Markt (ACM).

Het afsluiten van dynamische energiecontracten kan financieel risicovol zijn als mensen zich er onvoldoende in verdiept hebben. Steeds meer consumenten stappen na het horen van mooie verhalen over naar zulke energiecontracten, maar zijn niet op de hoogte van de nadelen van deze contracten.

Wolfert pleit voor een duidelijke voorlichting wanneer consumenten voor zo’n energiecontract kiezen: “Een dynamisch contract is vergelijkbaar met het hebben van aandelen en daardoor een risicovol product.”

Wolfert adviseert consumenten om nu over te stappen naar een vast energiecontract. Bij voorkeur met de looptijd van een jaar. De directeur adviseert om nu over te stappen naar een contract met vaste tarieven: “Doe dat wel snel, want energiecontracten met een looptijd van een jaar gaan als warme broodjes over de toonbank en verkopen zo snel uit dat ze binnen een maand honderden euro’s duurder worden. Uit een steekproef blijkt dat sommige jaarcontracten in een maand tijd bijna 300 euro duurder zijn geworden.”

De Vastelastenbond deed onderzoek naar de tarieven van Vattenfall, Essent en Eneco en ontdekte gigantische stijgingen. Het verschil tussen het energietarief van Eneco in juni en juli is bijna driehonderd euro op jaarbasis. Consumenten die in juni een jaarcontract afsloten bij Vattenfall zijn ruim 200 euro duurder uit dan klanten die in juli hetzelfde contract kozen bij deze energieleverancier. Klanten van Essent komen er genadig van af en zijn sinds deze maand 21 euro per jaar meer kwijt voor hun contract in vergelijking met juni.

Stroom werd 3 eurocent duurder, terwijl gas 6 eurocent steeg bij Vattenfall. Bij een gemiddeld gebruik van 3.000 kWh stroom en 1.500 m³ gas scheelt dat op jaarbasis 209 euro. De meest forse stijging was te zien bij Eneco dat een tariefverhoging van 2 eurocent op stroom doorvoerde en 12 eurocent meer vroeg voor gas. Op jaarbasis betalen klanten die in juli in plaats van juni een jaarcontract afsloten 290 euro meer. Essent verhoogde de stroomtarieven in juli met minder dan een eurocent waardoor klanten in juli 21 euro meer betalen dan klanten die in juni eenzelfde contract afsloten.
 

Energieleveranciers kopen een bepaald aantal contracten in en wanneer ze ‘los’ zijn, volgt een nieuwe inkoopronde waarbij hogere inkoopprijzen betaald moeten worden. “Langer wachten met overstappen kost de consument nóg meer geld", besluit Wolfert.