‘Toezichthouder niet alert genoeg geweest bij overname klantenbestand energiebedrijf’

‌

Recent oordeelde een Amsterdamse kantonrechter dat klanten van een failliet energiebedrijf bij een overname door een andere aanbieder niet ineens een veel duurder energiecontract mogen krijgen. De nieuwe energieleverancier moet de voorwaarden uit het oude contract respecteren. Deze uitspraak zorgde voor een schokgolf in de energiemarkt. Of het gevolgen gaat hebben, is nog maar de vraag want de overnames zijn goedgekeurd door de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM).

De rechter oordeelde dat de voorwaarden van een oud energiecontract gerespecteerd moeten worden bij een overname na faillissement. Deze uitspraak staat echter haaks op een eerdere toelichting van de toezichthouder. Zo liet ACM eerder dit jaar in een toelichting weten dat ‘…bij een overname van de klantenportefeuille na een faillissement die klanten over gaan naar de nieuwe leverancier die hen een aanbod doet. De oude contractvoorwaarden, zoals die waren afgesloten met de voormalige leveranciers, vervallen.’

De uitleg van de ACM roept veel vragen op. De toezichthouder is volgens directeur Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond “niet alert genoeg geweest.” Wanneer een partij faillissement aanvraagt, moet de toezichthouder zorgdragen voor een goede bemiddeling tussen het bedrijf dat faillissement aanvraagt en een geïnteresseerde partij die de klanten wil overnemen. “De toezichthouder moet deze partijen samenbrengen en in het belang van de consument handelen en de wetgeving volgen die daarvoor is”, verduidelijkt Wolfert.
 

Volgens de wetgeving zijn er twee opties; óf een energieleverancier neemt de klanten inclusief contracten en voorwaarden over óf de klanten worden na het faillissement naar rato verdeeld over alle energieleveranciers. Handelen in het belang van de klant betekent dus dat er bij de overname de voorwaarden van het lopende contract gerespecteerd moeten worden. Wolfert: “Dat is niet gebeurd. Klanten werden overgenomen, maar niet met de contracten en tarieven zoals zij deze hadden afgesloten met hun oude leverancier. Klanten die werden overgenomen door een andere energieleverancier werden ineens met een duurder energiecontract geconfronteerd. De verantwoordelijkheid in deze zaak ligt bij de toezichthouder. De rol van deze partij is om te aan te geven of een overname op een goede manier gebeurt of juist niet.”

Als toezichthouder had ACM deze overname niet moeten accepteren, vindt Wolfert: “In 2018 gebeurde dat niet en werden consumenten de dupe van deze beslissing. Vorig jaar vond hetzelfde scenario opnieuw plaats. Er gingen zeven energiebedrijven failliet waarvan klanten werden geconfronteerd met een duurder contract. De toezichthouder had wederom niet akkoord moeten gaan met dit aanbod en de klanten moeten verdelen over verschillende leveranciers. Een andere optie was dat de nieuwe energieleverancier de klanten over had moeten nemen met behoud van de lopende contractvoorwaarden.”

Wat er nu gaat gebeuren, is nog onduidelijk. De gevolgen van de uitspraak van de kantonrechter zijn nog in nevelen gehuld. Wolfert volgt de uitspraak op de voet: “Wij werken aan een nieuw solvabiliteitsonderzoek en zullen alles in onze macht doen om consumenten zo goed mogelijk te informeren over de situatie in de energiemarkt.” Politiek Den Haag is ook bezig met de zaak. Zo hebben politici Henri Bontenbal (CDA) en Pieter Omtzigt naar aanleiding van deze uitspraak direct Kamervragen gesteld. 

De zaak werd aangespannen door een klant van een energiebedrijf dat in 2018 op de fles ging. Deze consument was het niet eens met de nieuwe tarieven die de partij die het klantenbestand overnam, hanteerde na de overname. Volgens de rechter had de partij die het klantenbestand van het failliete energiebedrijf overnam dezelfde voorwaarden moeten hanteren zoals die golden bij het oude contract.