Splitsing vrijwel onafwendbaar; hoe gaat het nu verder?

Minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven schreef donderdag in energieland geschiedenis door aan te kondigen dat per 1 augustus 2007 het niet is toegestaan netwerkbedrijven en handels- en/of productiebedrijven in één onderneming te verenigen. De bedrijven krijgen 2,5 jaar om de splitsing door te voeren. Er klinkt verbijstering, afkeuring en lof. Maar hoe definitief is nu dit besluit? Hoe nu verder? Het politieke vervolg Wat is de betekenis van de brief die minister Van der Hoeven donderdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd? Is er nog iets dat energiebedrijven of politici zoals Eerste-Kamerlid en splitsingstegenstander Joyce Sylvester kunnen doen om de splitsing tegen te houden? Het korte antwoord luidt: eigenlijk niet. In de motie Doek/Sylvester, die in november de effectuering van splitsing voorwaardelijk uitstelde, was opgenomen dat vóórdat de minister van EZ splitsing zou invoeren, hij eerst in overleg zou treden met beide Kamers der Staten Generaal. Dat doet Van der Hoeven dus ook. Maar beide Kamers der Staten Generaal kunnen hoog springen of laag springen, de beslissingsbevoegdheid ligt bij de minister. Tenzij Van der Hoeven een motie van wantrouwen aan haar broek krijgt, kan zij haar ingeslagen pad gewoon blijven bewandelen. Dat zo'n motie wordt ingediend is erg onwaarschijnlijk, zeker omdat ze de steun heeft van vrijwel de gehele Tweede Kamer. Desondanks zegt Jan van Diepen, woordvoerder bij EZ, dat de minister "natuurlijk wel luistert als parlementariërs praten". Met andere woorden: als ze met goede argumenten komen, is de minister misschien te overtuigen. Maar zo'n toevoeging is eerder bedoeld om de Kamers niet te schofferen dan dat er realiteitswaarde aan kleeft. De energiebedrijven; reacties en naderend onheil Wat rest nu de energiebedrijven? De reacties, dat mag geen verrassing heten, zijn negatief bij de grote, netwerkbezittende energiebedrijven. Eneco noemt het besluit van de minister "een slechte oplossing voor een niet-bestaand probleem". Nuon betreurt de situatie en ziet de aanleiding niet. Bij Essent overheerst verbazing: de situatie in vergelijking met november is nauwelijks veranderd. Het bedrijf schrijft in een verklaring dat splitsing grote onzekerheid creëert voor de toekomst van de energiebedrijven en de energievoorziening. "Onbegrijpelijk" klinkt Delta's reactie uit Zeeland. "Wat bezielt de minister?" Vooruitkijken naar hoe het nu verder moet doen de bedrijven niet, behalve met waarschuwingen voor naderend onheil. Anneloes van der Voort, woordvoerder van Essent, vindt het voorbarig om nu al te spreken over de invulling van de splitsing. Eerst wil ze de parlementaire wandel afwachten. "Maar natuurlijk zijn we achter de schermen bezig met plannen en scenarios." Daar is ook een bedrag van EUR 750 mln voor gereserveerd. Mandy Ros van Nuon wil vooralsnog helemaal nergens op ingaan. Volgens Delta's hoofd communicatie Mirjam van Zuilen schiet de minister zichzelf in de voet door uit angst voor een pukkeltje op haar knie het hele been uit voorzorg te amputeren. "Wij moeten straks 2,5 jaar aan een compleet onzinnige splitsing werken, terwijl we ons juist willen richten op duurzaamheid en betaalbaarheid." Volgens Van Zuilen komen na die 2,5 jaar onvermijdelijk buitenlandse energiereuzen de Nederlandse bedrijfjes overnemen. "En denk je dat die om de tafel gaan met de minister om te praten over de duurzame agenda of behoud van werkgelegenheid in Zeeland? Natuurlijk niet!" Maar de commerciële 'nieuwkomers', niet gehinderd door het bezit van enig net, kijken positief naar de toekomst. Namens Greenchoice zegt Richard van Pelt zich altijd benadeeld te hebben gevoeld, en hij is blij dat er nu een eerlijker concurrentieveld ontstaat. "Dat is goed voor de markt, en goed voor ons. En goed voor de klant." Ook steekt hij de treurende bedrijven een hart onder de riem: "Ik kan me voorstellen dat ze het niet zo zien, maar ook de bedrijven die nu hun netten kwijtraken moeten blij zijn. Nu kunnen ze zich helemaal op de klant richten." Oxxio, dat zijn voorlichting heeft uitbesteed aan een extern bureau, kon zonder ruggespraak niet verder komen dan de melding "altijd al achter splitsing te staan". De fusie Essent-Nuon Zowel Essent als Nuon zeggen dat de splitsing geen gevolgen voor de fusie heeft. Mandy Ros van Nuon wil verder nergens op ingaan. Anneloes van der Voort, woordvoerder Essent, zegt dat bij de aankondiging van de fusie in februari natuurlijk al wel rekening werd gehouden met splitsing. Dat die fusie, waarvan al lang bekend is dat hij eraan zit te komen, nu vrijwel geheel verantwoordelijk is voor de stap van Van der Hoeven, noemt zij onbegrijpelijk. Copyright ©, Energeia, 2007