Groene stroom niet altijd groen

Het is voor gebruikers van groene stroom niet mogelijk om te controleren of elektriciteit echt milieu-vriendelijk wordt opgewekt. Door de ondoorzichtige handel in certificaten is het mogelijk dat aan consumenten met groene stroom elektriciteit uit kolencentrales wordt geleverd.

Daarom start een klimaatcampagne van 30 maatschappelijke organisaties. De HIER-campagne heeft een applicatie ontwikkeld om te kunnen nagaan waar stroom eigenlijk geproduceerd is. "Volksverlakkerij", noemt Sible Schöne van HIER de huidige praktijk. "Eenderde van de groene stroom die we in Nederland gebruiken, wordt in Nederland door met name windmolens en de bijstook van biomassa opgewekt. Het grootste deel wordt vergroend met certificaten uit het buitenland, meestal Noorwegen."

Schimmig

Het systeem is ingewikkeld. Er is een markt voor stroom en er is een markt voor certificaten. Die certificaten zijn 'garanties van oorsprong' en moeten bewijzen dat er een bepaalde hoeveelheid groene stroom is opgewekt. Nederlandse maatschappijen kopen die certificaten om consumenten groene stroom te kunnen aanbieden. Maar het verband tussen beide markten is schimmig.

Certificaten van Nederlandse maatschappijen komen vooral uit Noorwegen, waar vrijwel alle stroom wordt opgewekt in waterkrachtcentrales. Noorse bedrijven hebben geen behoefte om certificaten te kopen, omdat hun consumenten ook zonder dat wel geloven dat hun stroom groen is. Tegenover de aankoop van een certificaat staat daardoor niet automatisch dat er meer groene stroom wordt opgewekt.

Groen of grijs?

En stroom is stroom. Als de elektriciteit eenmaal geproduceerd is, is grijs en groen niet meer te onderscheiden op het net. En Nederland produceert zelf zoveel stroom dat het elektriciteit soms moet exporteren, en dus zeker niet invoeren, vanuit Noorwegen.

Een product is naar, de mening van HIER, groen als minstens 80 procent van de stroom in Nederland milieuvriendelijk is opgewekt. "Consumenten moeten ervan uit kunnen gaan dat ze door hun keuze voor deze stroom bijdragen aan een grotere productie van groene stroom."

Eigen land

Essent, de grootste leverancier van groene stroom, zegt te voldoen aan de norm van 80 procent. "Voor het deel dat we niet zelf produceren, kopen we groencertificaten."

Het energiebedrijf Greenchoice, dat alleen maar groene energie levert, zegt dat niet al zijn producten in eigen land worden geproduceerd. "Ook wij kopen voor een deel Noorse certificaten. We kunnen niet anders, want in Nederland wordt niet genoeg groene stroom opgewekt. We hebben de doelstelling dat binnen vijf jaar alle stroom in Nederland wordt opgewekt."

Brancheorganisatie Energie Nederland vindt het belangrijk dat de consument kan vertrouwen op het predicaat 'groene stroom'. De organisatie gaat hierover in gesprek met de energiebedrijven.

Toezichthouder NMa zegt dat de helft van de Nederlandse huishoudens groene stroom afneemt.