Energiecrisis in volle gang: ‘Verstandig om alvast noodscenario’s klaar te hebben’

‌De energiemarkt is nog steeds onstuimig te noemen en dat blijft voorlopig wel even zo verwacht directeur Dirk-Jan Wolfert. De directeur van de Vastelastenbond ziet wel een aantal positieve ontwikkelingen maar ziet ook nog een hoop obstakels. In dit blog legt Wolfert uit wat de laatste stand van zaken is, hoe de Vastelastenbond kan helpen en wat de rol van de overheid in deze crisis moet zijn: “Het is verstandig om alvast een aantal noodscenario’s klaar te hebben.”

“Er zijn een aantal landen die van het Russisch gas af zijn. Polen, Bulgarije, Denemarken en ons land hebben hun afhankelijkheid van Rusland verkleind. Ook de Duitse tak van Shell heeft zich teruggetrokken van Russisch gas. Deze acties hebben weinig invloed op de gasprijzen omdat er al sprake was van aflopende contracten. Er wordt via andere kanalen gas gehaald en dat heeft ervoor gezorgd dat de gasvoorraad weer aardig gevuld is. Nederland loopt achter op het gebied van gaswinning en daarom is de discussie over gaswinning in Groningen weer opgelaaid. In ons land is circa vijftien procent van het gebruikte gas afkomstig uit Rusland. Dat is niet heel veel maar we moeten niet vergeten dat dit een Europees probleem is. Veel Europese landen zijn veel afhankelijker van Russisch gas en dat heeft invloed op onze bevoorrading.”
 

“Jawel. Omdat er momenteel weinig gas gebruikt wordt, is de voorraad aardig op peil. De prijzen stabiliseren en dalen langzaamaan. Dat is zeker een goed vooruitzicht. Er zijn echter weinig tot geen energieleveranciers die vaste contracten aanbieden. De partijen die wel vaste contracten aanbieden, zijn relatief klein. Wij zetten onze klanten echter niet over naar deze aanbieders omdat we te weinig zicht hebben  op hun solvabiliteit. Mocht het tegenzitten, vragen we ons af hoe lang deze bedrijven het kunnen uitzingen. Hebben ze voldoende financiële buffers om het vol te houden of vallen ze om? Pas wanneer we voldoende zekerheid hebben over de financiële gezondheid van een energiebedrijf nemen we deze mee in onze overweging om over te stappen.”

“Veel huishoudens krijgen in juli te maken met flinke stijgingen. Dat komt omdat er met hogere inkoopprijzen gewerkt wordt. In januari waren de inkoopprijzen een stuk lager dan in juli het geval is. Om deze verschillen op te vangen wordt de btw verlaagd van 21 naar 9 procent. Dat scheelt toch weer. Huishoudens die moeilijk rondkomen, kunnen bij hun gemeente aankloppen. Er is 800 euro gereserveerd als compensatie. Energiebedrijven hebben de noodklok geluid en stellen dat dit bedrag lang niet genoeg is om de energiecrisis het hoofd te bieden. Deze partijen pleiten ervoor om dat bedrag direct aan hen over te maken, zodat het niet meer vrij te besteden is.”

“Er zijn een drietal dingen die je kunt doen. Je kunt bijvoorbeeld besparen op je gasverbruik. Een tweede optie is om de energietarieven van verschillende leveranciers met elkaar te vergelijken en voor de goedkoopste optie te kiezen. Een derde keuze is verduurzaamen. Isolatie is een erg interessante manier om snel je energierekening te verlagen. Mocht je er het geld voor hebben dan kun je dat het beste nu in gang zetten. Als je dat niet doet, sta je in de koude maanden in de rij bij de isolatiebedrijven. Juist wanneer het kouder wordt, schakelen mensen de hulp van deze bedrijven in. Dan is het eigenlijk al te laat. Ook zonnepanelen en een warmtepomp helpen je om je rekening te drukken. Je kunt ook een duurzaamheidslening aanvragen, waarmee je kunt besparen op je maandlasten. Hoe dat werkt? Wanneer je bijvoorbeeld zonnepanelen plaatst en daarmee 180 euro per maand bespaart op je energierekening moet je 80 euro betalen voor het aflossen van de lening. Dat betekent dat je 100,- bespaart. Heb je geen koophuis maar huur je dan kun je de verhuurder vragen om te verduurzamen of om de huur te verlagen.”
 

“We informeren en adviseren onze klanten op het gebied van woningverduurzaming en andere zaken waarop ze op hun vaste lasten kunnen besparen. Zoals ik al aangaf kunnen we klanten helpen met hun vragen over zonnepanelen en isolatie. Daarnaast zoeken we continu naar de beste energiecontracten voor onze klanten. In deze tijd betekent dit dat we veel switches regelen. Er zijn amper vast contracten op de markt en dat betekent dat we sterk gebonden zijn aan variabele contracten. Deze contracten variëren sterk in prijs en de verschillen kunnen oplopen tot wel 1.500 euro op jaarbasis! Als consumentenorganisatie is het onze plicht om voor de belangen van onze klanten op te komen en daarom zetten we hen continu over naar de meest voordelige aanbieders.”

“De overheid moet het voortouw nemen en kwetsbare burgers beschermen en bijstaan. Het is verstandig om alvast een aantal noodscenario’s klaar te hebben. Een van die scenario’s zal bestaan uit gasboringen in Groningen. Vooralsnog zal voor het gasjaar 2022-2023 het Groningenveld alleen nog een reserverol vervullen, maar het blijft een heikel onderwerp waar al veel over gediscussieerd is. De vergunningen voor het boren in de Noordzee bij Borkum zijn al goedgekeurd. Gezien de situatie in de energiemarkt is de kans reëel dat de boringen in Groningen ook ingezet kunnen worden. Mocht dat zo zijn dan is het zaak dat de overheid daar eerlijk over is. Geef aan dat dit scenario denkbaar is en laat mensen niet in het ongewisse.”