DNB: fiscale voordelen voor huiseigenaren verder afbouwen en eigenwoningforfait weer omhoog

De DNB stelt dat kopers van eigen woningen door de belastingvoordelen vaak veel lagere woonuitgaven hebben dan huurders.

Er is veel gedoe rondom het eigenwoningforfait. Een probleem van de huurmarkt wordt opgelost met het verhogen van de lasten voor de eigen woning bezitter. De vraag is of dat dan een verbetering is voor de nationale economie. Vereniging Eigen Huis noemde het ‘onbegrijpelijk’ en deed een oproep tot ‘meer bouwen’. 
Om het verschil in maandelijkse woonlasten tussen huurders en eigenaren kleiner te maken stelt de DNB voor om huiseigenaren meer te belasten. 
Dat kan op drie verschillende manieren: 

• Eigenwoningforfait stapsgewijs te verhogen
• De hypotheekrenteaftrek sneller afbouwen 
• De eigen woning geleidelijk over te brengen naar box 3 van de inkomstenbelasting

Verhogen van eigenwoningforfait is geen oplossing

In de brief van VEH aan de minister wordt een rekenvoordeeld gegeven. De totale huurlasten maar liefst 6% van de WOZ waarde. Als wordt uitgegaan van een WOZ waarde van 300.000 euro, dan bedragen de huurlasten maar liefst € 1.500 per maand. In het voorstel van DNB gaan starters op de koopwoningmarkt dus ook een bedrag van € 1.500 betalen. Lasten die door veel starters tot 35 jaar niet of nauwelijks op te brengen zijn. Vereniging Eigen Huis is boos en stelt: Pas als vraag en -aanbod in evenwicht komen, kan de oververhitte woningmarkt tot rust komen en kunnen de prijzen normaliseren. Belastingingrepen nemen de oorzaak van dit probleem niet weg, maken de kloof tussen huur en koop niet kleiner en bieden geen structurele oplossing. 

Wispelturige kabinetsplannen 

De overheid is al een aantal jaren aan het sleutelen van de woning belastingen. Als politici het echt niet meer weten en er een compromis nodig is, dan wordt het eigen woningforfait weer bespreekbaar.  De ‘regeling Hillen’ werd afgeschaft en dat betekent dat woningbezitters met een afgeloste hypotheek toch meer belasting moeten betalen. Vervolgens nam het kabinet de beslissing dat de hypotheekrenteaftrek naar beneden moest basistarief van 36,93% In 2018 werd bepaald dat het eigenwoningforfait in drie stappen omlaag gaat.  Voor woningen met een WOZ-waarde tussen de € 75.000 en € 1.060.000 (2018) gaat het percentage dat nu nog op 0,70% staat in 2019 naar 0,65%, in 2020 naar 0,60%, in 2021 en 2022 naar 0,50% en tenslotte in 2023 naar 0,45%. Nu geeft de DNB aan dat de huiseigenaren meer belast moeten worden en dat het eigenwoningforfait als tool gebruikt kan worden. 

Hypotheekrenteaftrek en eigenwoningforfait

De hypotheekrenteaftrek is ingevoerd in 1914 met de Wet op de Inkomstenbelasting. Het idee was dat de hypotheekrenteaftrek een instrument kon zijn om het eigenwoningbezit te stimuleren. Op dat moment werden (forfaitaire) inkomsten uit de eigen woning belast en mochten de rentelasten worden afgetrokken. De hypotheekrenteaftrek is een soort korting op de belasting die je betaalt. De rente die je betaalt op je hypotheek, mag je aftrekken van je belastbaar inkomen. Hierdoor betaal je dus minder belasting.  

Van stimuleren om een eigen woning te kopen naar het stimuleren van versneld aflossen'.  

Maar oplopende kostenpost voor de overheid de belangrijkste redenen om de hypotheekrenteaftrek af te schaffen. (Sinds 1990 is het aantal huishoudens dat gebruik maakt van de hypotheekrenteaftrek toegenomen van 2 miljoen naar bijna 3,7 miljoen).  Daarom besloot de regering dat de hypotheekrenteaftrek vanaf 2020 versneld verlaagd gaat worden in vier stappen van 3%. Hierdoor krijgen veel huiseigenaren de komende jaren minder belasting terug. 

Het eigenwoningforfait is een soort belasting op het bezitten van een huis. Het is een percentage van de WOZ-waarde van je woning, die je optelt bij je belastbaar inkomen. Dit is dus een belasting die je betaalt. Er is sprake van een samensepel tussen hypotheekrente aftrek en eigenwoningforfait. Aan de ene kant krijg je door de hypotheekrente aftrek belasting terug, maar door het eigenwoningforfait moet je weer belasting betalen. Omdat de hypotheekrenteaftrek wordt vanaf 2020 in stappen van 3 procentpunt per jaar afgebouwd naar het basistarief van 36,93%, is het kabinet van mening dat daar tegenover staat dat je ook minder eigenwoningforfait moet betalen. Zodat de lasten in balans blijven. 

Steeds minder fiscaal voordeel voor de huiseigenaar

De WOZ-waarde van jouw huis zal de komende jaren stijgen. Daarmee stijgt ook het percentage aan eigenwoningforfait. Op de moderne hypotheken los je verplicht af, dus krijg je minder hypotheekrenteaftrek. Kortom. Huiseigenaren krijgen de komende jaren steeds minder fiscale voordelen. 

Bronnen:  

• Findinet: Let op daar is het eigen woningforfait monster weer
• VEH: https://www.eigenhuis.nl/actueel/nieuws/2021/01/07/15/00/dnb-wil-huiseigenaren-zwaarder-belasten#/
• Politiek-economische-analyse-van-groei-en-beperking-hypotheekrenteaftrek.pdf