Beperkte gaslevering Gazprom: EU roept lidstaten op om gasverbruik drastisch te beperken

De Europese Commissie werkt hard aan een aanbevelingsplan om lidstaten te overtuigen om hun gasverbruik direct te verlagen. Met deze actie hoopt de Europese Unie (EU) het gasverbruik te verminderen zodat er nog voorraad voor de winter is. De kans bestaat dat Rusland de gaslevering aan Europa beperkt en inzet als chantagemiddel bij onderhandelingen.

De oorlog in Oekraïne heeft de relatie tussen Rusland en Europa op scherp gezet. Omdat Europa sterk afhankelijk is van gas uit Rusland heeft Moskou een sterke troef in handen. De gaskraan wordt steeds verder dichtgedraaid en dat heeft direct effect op Europa. In Duitsland werd de bevolking recentelijk gevraagd heel voorzichtig om te gaan met hun gasverbruik.

Met de koude maanden in het vooruitzicht moet de gasvoorraad bijgevuld worden. Nu Rusland ervoor zorgt dat er minder gas geleverd wordt, betekent dit dat er naar alternatieve energiebronnen gezocht moet worden. The Financial Times stelt dat de Europese Commissie volgende week een plan publiceert waarin per land staat vastgelegd hoe het gasverbruik verminderd moet worden.

Ondertussen laat het Russische staatsgasbedrijf Gazprom weten dat de gaslevering aan klanten met een langetermijncontract “door overmacht” niet op tijd op. Zo ontvingen de Duitse energiebedrijven Uniper en RWE een brief waarin het Russische gasbedrijf 'force majeure' inroept. Dat betekent dat Gazprom zich door omstandigheden buiten de eigen controle niet aan zijn verplichtingen kan voldoen. Overmacht betekent in dit geval dat Gazprom geen vergoedingen hoeft te betalen.

Gazprom heeft al enige tijd de handrem op de gaslevering gezet met name via de gaspijplijn Nord Stream. Moskou zegt dat dit komt door een gasturbine die door het Duitse Siemens werd onderhouden. Omdat dit onderhoud in Canada plaatsvond, kon die turbine vanwege de ingestelde sancties tegen Rusland niet meer terug. Op Duits verzoek heeft Canada een uitzondering gemaakt voor die turbine, maar verschillende groeperingen proberen dat via de Canadese rechter alsnog tegen te houden.

De gaspijplijn Nord Stream is sinds begin vorige week volledig dicht vanwege gepland onderhoud. De lijn wordt donderdag 21 juli weer in gebruik genomen. Tenzij de onderhouden turbine wordt teruggegeven, gaat er nog minder gas doorheen dan voor de tijdelijke sluiting. De Russische president Vladimir Poetin stelt dat er in dat geval niet meer dan 20 procent van de normale hoeveelheid gas van Rusland naar Duitsland vloeit.
 

Voor het onderhoud van de Nord Stream verlaagde Rusland de gastoevoer al naar 40 procent van het normale niveau. Ook toen werd de afwezigheid van een turbine als oorzaak aangevoerd. Die turbine was dus in Canada voor onderhoud en mocht vanwege in de tussentijd ingestelde sancties tegen Rusland niet meer terug worden gegeven aan Gazprom.

Europa is druk bezig om buiten Rusland naar gas te zoeken. Zo sloot Italië afgelopen maandag een akkoord met Algerije voor de levering van nog eens 4 miljard kubieke meter gas, bovenop de 21 miljard kubieke meter gas per jaar dat het land al aan Italië leverde.

De inkoopprijs van energie loopt steeds verder op. Door de aanhoudende oorlog in Oekraïne zijn de prijzen voor gas explosief gestegen, blijkt uit de gegevens van de Title Transfer Facility (TTF). De TTF is een virtuele locatie voor aardgas in Nederland. In deze omgeving kunnen erkende programmaverantwoordelijken en handelaren aardgas overdragen binnen het gastransportnet van Gasunie Transport Services. In week 26 stond de TTF voor een jaarblok gas nog op € 97,18 terwijl deze in week 29 op € 128,37 stond. Dat is een verschil van € 31,19 wat bijna een derde van de inkoopprijzen van week 26 is. “Dat zulke prijsstijgingen al in de rustige zomerperiode plaatsvinden, is extreem verontrustend. Dit voorspelt weinig goeds voor de koude maanden waarin de vraag naar energie stijgt. Mocht deze stijging doorgaan, wordt energie helemaal onbetaalbaar”, stelt directeur Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond.